„Od Matejki do Wojtkiewicza. U zarania nowoczesności”
Historia polskiego malarstwa w XIX wieku jest niezmiennie intrygująca. To wówczas zajęło ono poczesne miejsce w kulturze polskiej. Stało się tak między innymi dlatego, że zaczęto postrzegać je jako sztukę szybko reagującą na współczesne wydarzenia, w tym czasie zmienił się też proces kształcenia, a pozycja społeczna malarzy wzrosła. Wystawa „Od Matejki do Wojtkiewicza. U zarania nowoczesności” pozwalała przyjrzeć się poszukiwaniom nowoczesnego stylu, będąc jednocześnie okazją do odmiennego spojrzenia na zgromadzoną w Muzeum Pałac Herbsta kolekcję polskiego malarstwa.
Osią narracyjną ekspozycji była opowieść o krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, jednej z najstarszych polskich uczelni artystycznych, która znacząco wpływała na kształt malarstwa w drugiej połowie XIX wieku. W pierwszej części wystawy dominowały wątki związane z twórczością Jana Matejki i jego zbiorami kolekcjonerskimi, druga zaś była poświęcona wybitnym malarzom: uczniom mistrza oraz profesorom krakowskiej akademii.
Jan Matejko (1838–1893), bodajże najbardziej rozpoznawalny polski malarz, był postacią szczególnie ważną dla krakowskiego środowiska artystycznego. Jego przywołujące znaczące wydarzenia historyczne obrazy były niezwykle cenione już przez współczesnych artysty. Stworzony przez Matejkę obraz historii ugruntowywał narodową tożsamość Polaków. W 1873 r. malarz został powołany na stanowisko dyrektora Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie. Funkcję tę pełnił przez dwadzieścia lat, inicjując nowe kierunki rozwoju uczelni.
Wśród prezentowanych na wystawie dzieł pędzla Jana Matejki znalazły się między innymi: „Otrucie królowej Bony” (1859), „Jan III Sobieski składa ślub w Częstochowie” (1859), „Alchemik Sędziwój i król Zygmunt III” (1867). Ponadto można było obejrzeć szkice kompozycyjne do obrazów oraz studia kostiumowe. Niewątpliwą atrakcją ekspozycji stanowiły pokazywane po raz pierwszy w Łodzi zbiory malarza. Zgromadzona przez niego jedyna w swoim rodzaju kolekcja odzwierciedla zamiłowanie Matejki do historii i zabytków. Na wystawie zaprezentowano elementy strojów, biżuterię czy wyroby rzemiosła artystycznego.
Drugą część wystawy poświęcono malarzom z krakowskiej akademii, wybrano między innymi prace takich artystów, jak: Maurycy Gottlieb, Stanisław Wyspiański, Włodzimierz Tetmajer, Jan Stanisławski, Leon Wyczółkowski, Józef Mehoffer, Jacek Malczewski, Witold Wojtkiewicz.
Dzieła prezentowane na ekspozycji pochodziły ze zbiorów Muzeum Pałac Herbsta, oddziału Muzeum Sztuki w Łodzi, oraz Domu Jana Matejki, oddziału Muzeum Narodowego w Krakowie.
Muzeum Pałac Herbsta przygotowało bogaty program edukacyjny kierowany do różnych grup odbiorców. Liczne wykłady, spotkania dla dorosłych, warsztaty rodzinne umożliwiły bliższe poznanie pokazanych na wystawie dzieł oraz sylwetek ich twórców.
Kuratorka wystawy: Dorota Berbelska
Koordynacja wystawy: Rafał Kupiński
Czas trwania wystawy: 10 czerwca 2016 – 15 października 2017
WYDARZENIA TOWARZYSZĄCE WYSTAWIE:
11.06.2016, godz. 12:00
warsztat dla dzieci: Dzieło-granie z mistrzem Janem
16.06.2016, czwartek, godz. 15:30
oprowadzanie po wystawie: Od Matejki do Wojtkiewicza. U zarania nowoczesności
25.06.2016, sobota, godz. 12:00
wykład: Jan Matejko. Opowieść o mistrzu palety, rekwizytu i teatru
21.07.2016, czwartek, godz. 12:00
warsztat dla dzieci: Kto da więcej?
18.08.2016, czwartek, godz. 12:00
warsztat dla dzieci:(Po)szkicujmy, (po)malujmy
15.09.2016, czwartek, godz. 15:30
oprowadzanie po wystawie: Od Matejki do Wojtkiewicza. U zarania nowoczesności - Śladem chimery i pegaza. Wątki fantastyczne i baśniowe w malarstwie przełomu XIX i XX w.
22.09.2016, czwartek, godz. 15:15
oprowadzenie po wystawie: Od Matejki do Wojtkiewicza. U zarania nowoczesności
13.10.2016, czwartek, godz.15:30
oprowadzanie po wystawie: Od Matejki do Wojtkiewicza. U zarania nowoczesności – Maluję Ciebie, maluję siebie portret i autoportret w malarstwie
17.11.2016, czwartek, godz. 15:30
oprowadzanie po wystawie: Od Matejki do Wojtkiewicza. U zarania nowoczesności – Byle polska wieś spokojna. Motywy folklorystyczne w malarstwie końca XIX wieku
8.12.2016, czwartek, godz. 10:00
konferencja towarzysząca wystawie:Od Matejki do Wojtkiewicza. U zarania nowoczesności – Malarstwo polskie XIX wieku w kontekście współczesności
15.12.2016, czwartek, godz. 15:30
oprowadzanie po wystawie: Od Matejki do Wojtkiewicza. U zarania nowoczesności – Pastele, akwarele, tusze i oleje. O technikach plastycznych w dziełach mistrza Jana i jego uczniów
16.02.2017, czwartek, godz. 15:30
oprowadzanie po wystawie: Od Matejki do Wojtkiewicza. U zarania nowoczesności – Poznajmy się z Mistrzem
27.04.2017, czwartek, godz. 15:30
oprowadzanie po wystawie: Od Matejki do Wojtkiewicza. U zarania nowoczesności – Artystyczne podróże „matejkowskiej majsterszuli”
25.05.2017, czwartek, godz.14:00
oprowadzanie po wystawie: Od Matejki do Wojtkiewicza. U zarania nowoczesności
24.06.2017, sobota, godz.11:30
warsztat malarski towarzyszący wystawie: Od Matejki do Wojtkiewicza. U zarania nowoczesności – W powiększeniu, czyli co piszczy w trawie i nie tylko… – warsztat dla dorosłych
27.07.2017, czwartek, godz.15:30
oprowadzanie po wystawie: Od Matejki do Wojtkiewicza. U zarania nowoczesności
10.08.2017, czwartek, godz.15:30
oprowadzanie po wystawie: Od Matejki do Wojtkiewicza. U zarania nowoczesności
28.09.2017, czwartek, godz.18:00
wykład towarzyszący wystawie: Od Matejki do Wojtkiewicza. U zarania nowoczesności
14.10.2017, sobota, godz.12:00
pożegnalne oprowadzanie po wystawie: Od Matejki do Wojtkiewicza. U zarania nowoczesności